Projekt „Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej" był realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet I. Zatrudnienie i integracja społeczna, Działanie 1.2 Wsparcie systemowe instytucji promocji i integracji społecznej. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, zaś realizowany od lipca 2009 r. do grudnia 2013 r.
Liderem partnerstwa było Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich (CRZL), instytucją inicjującą – Departament Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Obok lidera w skład partnerstwa, wyłonionego przez CRZL w drodze otwartego konkursu, wchodziły:
- Fundacja Pomocy Wzajemnej BARKA
- Fundacja Fundusz Współpracy (FFW)
- Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE)
- Instytut Spraw Publicznych (ISP)
- Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, działający przez jednostkę pozawydziałową Małopolską Szkołę Administracji Publicznej (MSAP)
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP), Regionalne Centrum UNDP w Bratysławie
- Związek Lustracyjny Spółdzielni Pracy (ZLSP)
Projekt oparty był na partnerstwie kompetencji, co oznacza, że każdy partner wnosił w jego realizację kluczowe umiejętności merytoryczne oraz swoje wieloletnie doświadczenie.
Głównym celem projektu była poprawa kondycji ekonomii społecznej (ES) w Polsce. W ramach projektu zostały utworzone stałe, zinstytucjonalizowane mechanizmy wsparcia merytorycznego podmiotów ekonomii społecznej i ich otoczenia.
Cel ten został zrealizowany poprzez cele szczegółowe, między innymi:
- Tworzenie i rozwijanie standardów jakości usług instytucji pomocy i integracji społecznej
- Wzrost kompetencji i wzmocnienie potencjału kadr instytucji pomocy, integracji społecznej, ekonomii społecznej poprzez szkolenia i kursy, doradztwo i studia podyplomowe, a także wizyty studyjne i staże
- Profesjonalizacja działań wspierających podmioty ekonomii społecznej
- Podniesienie świadomości społecznej w zakresie możliwości rozwiązywania problemów za pomocą narzędzi ekonomii społecznej
- Wzmocnienie otoczenia instytucji ekonomii społecznej na poziomie lokalnym za pomocą metody budowania partnerstw na rzecz ekonomii społecznej
Projekt przewidywał realizację sześciu kluczowych zadań:
1. Diagnoza.
- Analiza sytuacji ekonomii społecznej w Polsce
- Monitoring funkcjonowania podmiotów oraz krajowych i lokalnych uwarunkowań prawnych – ISP;
- Opracowanie i wdrażanie narzędzi monitorowania działań infrastruktury wsparcia ES, tj. Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES) oraz Ośrodków Wsparcia Spółdzielni Socjalnych (OWSS) – ISP;
- Analiza modeli wsparcia ekonomii społecznej – UNDP. Celem badania jest opracowanie optymalnego modelu wsparcia ekonomii społecznej. Analiza będzie skupiać się na aspekcie ekonomicznym i będzie stanowić uzupełnienie do badań (audyt społeczny) prowadzonych przez MSAP;
- Monitoring projektów realizowanych w obszarze ekonomii społecznej – CRZL. Analiza komplementarności działań wspierających sektor ekonomii społecznej na poziomie ogólnopolskim i regionalnym;
- Baza danych produktów i usług podmiotów ekonomii społecznej (PES) – UNDP.
2. Wsparcie.
- Stworzenie sprawnie działającej infrastruktury wsparcia dla podmiotów ekonomii społecznej
- MERYTORYCZNE – stworzenie i prowadzenie Centrów Ekonomii Społecznej (CES). Zadaniem CES będzie wsparcie i integracja OWES i OWSS oraz monitoring działań podmiotów wspierających ekonomię społeczną w poszczególnych regionach. CES będą prowadzone przez poszczególnych partnerów i będą miały siedziby w:
Warszawie – zasięg: woj. mazowieckie łódzkie, kujawsko-pomorskie (FISE)
Lublinie – zasięg: woj. podlaskie, lubelskie, podkarpackie (UNDP)
Poznaniu – zasięg: woj. wielkopolskie, lubuskie, dolnośląskie, opolskie (BARKA)
Nidzicy – zasięg: woj. warmińsko-mazurskie, pomorskie, zachodniopomorskie (FFW)
Krakowie – zasięg: woj. małopolskie, śląskie, świętokrzyskie (ZLSP i MSAP)
Dodatkowo, przy Departamencie Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostanie powołane centralne Centrum Ekonomii Społecznej certyfikujące OWES i OWSS.
- OGÓLNOPOLSKIE SPOTKANIA EKONOMII SPOŁECZNEJ (OSES). Spotkania organizowane są co roku przez kolejnych partnerów (2010 – BARKA, 2011 – UNDP, 2012 – ZLSP, 2013 – FFW/FISE). W czasie spotkań promowana będzie idea przedsiębiorczości społecznej oraz dyskutowane bieżące wyzwania, przed którymi stoi ekonomia społeczna w Polsce. Każdy OSES poświecony będzie innemu zagadnieniu, np. partnerstwa lokalne, związki ekonomii społecznej z ekologią, współpraca instytucji wspierających ES.
- DORADZTWO. Pozyskiwanie ekspertów-doradców, praktyków z sektora biznesowego dla PES (UNDP) oraz prowadzenie eksperckiego, wysokospecjalistycznego doradztwa dla OWES i OWSS (ZLSP).
3. Edukacja.
- Opracowanie i wdrożenie programów edukacji i kształcenia w zakresie ekonomii społecznej.
- Opracowanie programu kształcenia i uruchomienie rocznych studiów podyplomowych z dziedziny ekonomii społecznej – MSAP;
- Prowadzenie platformy e-learningowej, opracowanej na potrzeby studiów podyplomowych i szkoleń dla instytucji publicznych. Platforma będzie zawierać m.in. aktualizowaną bazę tekstów, która w przyszłości będzie stanowić kompleksowe źródło wiedzy na temat ekonomii społecznej – MSAP, FISE;
- Wydawanie półrocznika „Ekonomia Społeczna” – periodyku prezentującego stan wiedzy o ekonomii społecznej – MSAP;
- Wydanie kolejnych edycji „Atlasu Dobrych Praktyk” – FISE. Zaprezentowane zostaną różne typy przedsięwzięć ekonomii społecznej. Wydawnictwo ma być przewodnikiem jak „krok po kroku” zaplanować, zakładać i prowadzić różne modele PES;</li> <li>Wydanie publikacji opisujących przykłady dobrze funkcjonujących partnerstw lokalnych w Polsce i za granicą – BARKA;
- Organizacja seminariów dla osób odpowiedzialnych za lokalną politykę społeczną – FISE, FFW. Seminaria mają formę spotkań dla przedstawicieli samorządów i instytucji lokalnych, upowszechniają wiedzę na temat możliwości wykorzystania ekonomii społecznej jako instrumentu rozwiązywania problemów społecznych;
- Organizacja szkoleń dla instytucji publicznych odpowiedzialnych za realizację polityki społecznej – FISE. Szkolenia mają na celu podniesienie wiedzy i praktycznych umiejętności urzędników lokalnych dotyczących wykorzystania ES w pracy na rzecz społeczności lokalnej;
- Prowadzenie seminariów, staży, doradztwa oraz szkoleń dla funkcjonujących podmiotów i instytucji wspierających ES – BARKA, ZLSP, FFW, UNDP;</li> <li>Przeprowadzenie seminariów i warsztatów dla przedstawicieli sektora biznesowego – UNDP. Ich celem będzie podniesienie poziomu wiedzy nt. możliwości jakie daje współpraca sektora biznesu z podmiotami ekonomii społecznej oraz promocja zasad społecznej odpowiedzialności biznesu;
- Organizacja wizyt studyjnych krajowych i zagranicznych prezentujących sprawdzone modele partnerstw lokalnych i funkcjonowania przedsięwzięć ekonomii społecznej – UNDP, FFW, BARKA.
4. Marka ES.
- Wykreowanie pozytywnego wizerunku marki ekonomii społecznej
- Kampania społeczna promująca produkty ekonomii społecznej, produkty etyczne – FISE. Celem kampanii jest rozbudzenie świadomości konsumenckiej odnośnie takich produktów oraz podniesienie świadomości wśród przedsiębiorców społecznych na temat znaczenia i wartości ich marki;
- Certyfikacja marki – FISE. Celem jest budowanie i wzmacnianie marki ekonomii społecznej. Zostanie przygotowany i wdrożony system certyfikacji produktów ekonomii społecznej, który pomoże przedsiębiorstwom społecznym podnosić jakość oferowanych produktów i usług.
5. Promocja.
- Rozpowszechnianie wiedzy na temat ekonomii społecznej
- Portal www.ekonomiaspoleczna.pl – FISE. Ogólnopolski portal społecznych przedsiębiorców dedykowany zagadnieniom ekonomii społecznej. Portal, jako platforma wymiany informacji w środowisku ekonomii społecznej, będzie wykorzystany także dla upowszechniania działań realizowanych w ramach projektu;
- Konkurs na najlepsze przedsiębiorstwo społeczne roku – FISE. Celem konkursu jest promocja produktów i usług wytwarzanych w sektorze ekonomii społecznej oraz wsparcie finansowe najlepszych funkcjonujących przedsiębiorstw ES. Planowane są dwie edycje konkursu (w 2011 i 2012 roku).
6. Standardy.
- Standaryzacja tworzenia i funkcjonowania podmiotów ekonomii społecznej
- Mierzenie społecznego oddziaływania podmiotów ekonomii społecznej (PES), audyt społeczny – MSAP. Celem działania jest opracowanie metodologii badania przydatności społecznej działań PES. Efektem prac będzie stworzenie procedury oceny podmiotów prowadzących działalność gospodarczą i jednocześnie realizujących cele społeczne;
- Wypracowanie standardów działania OWES i OWSS oraz system ich certyfikacji – MSAP. Wypracowane rozwiązania mają być wdrażane przez Centra Ekonomii Społecznej oraz zastosowane przez Centralny CES przy akredytacji OWES i OWSS;
- Wypracowanie standardów działań aktywizujących osoby zagrożone wykluczeniem – ISP, FISE, MSAP. Wypracowane zostaną standardy odnoszące się do procesu wychodzenia z bierności ekonomicznej osób wykluczonych z rynku pracy (m.in. metody aktywizacji oraz różnicowania oddziaływania, kwalifikacji kadry, warunków organizacyjnych, ram prawno-instytucjonalnych).